Liefst 200 leerkrachten – 10 procent van het totaal – vielen vorig schooljaar uit in de Oostendse scholengroep Stroom. De tol van corona. Om dergelijke rampscenario’s in de toekomst te voorkomen, heeft de scholengroep nu een welzijnscoach aangesteld. “Leerkrachten zijn heel betrokken mensen, maar ze moeten hun grenzen kennen”, zegt Benny Van Troeye (47).

Benny van Troeye is ervaringsdeskundige. Tien jaar was hij directeur in middelbare scholen in Gent en Oostende. Tot hij tegen een muur botste. “Het werd mij allemaal te veel. Ik was – zoals zowat elke directeur – opgeleid als leerkracht. Ik rolde in de functie van directeur en plots kwamen allerlei taken op mij af die weinig met onderwijs te maken hebben: de financiën, energie, veiligheid. Allemaal dingen die heel veel van een directeur vragen. Die kopzorgen geven. Op den duur zie je overal problemen die je wil oplossen. Alleen lukt dat niet altijd, bijvoorbeeld omdat er geen geld is.”
Benny was een halfjaar thuis met een burn-out. “Het licht was volledig uitgegaan. Ik kon niet meer bewegen. Letterlijk en figuurlijk.” Na een opleiding in stress en burn-out is het vanaf dit schooljaar zijn opdracht om te voorkomen dat zijn collega’s hetzelfde meemaken als hij.
De nood is hoog. In scholengroep Stroom – met 25 scholen in de regio Oostende – vielen vorig schooljaar ongeveer 200 leerkrachten uit, op een totaal van 2.000. “Door corona moesten leerkrachten plots in een paar weken tijd al die digitale tools onder de knie krijgen”, zegt Benny. “Dat bracht veel stress met zich mee. Ze trokken het zich ook enorm aan dat het niet altijd lukte om de leerlingen achter hun computer te krijgen. En door het thuiswerk liepen werk en privé 24 uur op 24 en zeven dagen op zeven door elkaar. Ze hadden het gevoel constant met hun werk bezig te zijn.”

Kwetsbare sector
Pre-corona had de scholengroep een uitval die de helft zo hoog lag. Volgens een rapport van de Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen (SERV) is het onderwijs sowieso een sector die vatbaar is voor burn-outs. In 2019 had 21 procent van het onderwijspersoneel burn-outsymptomen, tegenover een Vlaams gemiddelde van 13,6 procent. Er bestaan geen gegevens over de invloed van corona op die burn-outcijfers, maar volgens het Katholiek Onderwijs geven directeurs aan dat het voor leerkrachten mentaal heel moeilijk is geweest. “De coronacrisis kwam bovenop de druk van het lerarentekort en de modernisering van het middelbaar”, zegt de woordvoerder.
Benny zal nu halftijds leerkrachten die het moeilijk hebben, begeleiden. “Personeelsleden die het gevoel hebben vast te zitten, bij wie de balans tussen privé en werk weg is of die uitdagingen in hun job missen: ze kunnen allemaal bij mij terecht. Via individuele sessies en oefeningen wil ik proberen om hen zelfinzicht bij te brengen. Zo kan de leerkracht zelf aangeven welke verandering die nodig heeft. Dan kunnen we samen een traject opstellen om die verandering waar te maken.”

Overstap
Benny geeft het voorbeeld van een leerkracht in het aso die het gevoel heeft geen connectie te hebben met zijn leerlingen. “Als we dat tegen het licht houden, kan daar uitkomen dat hij beter zou aarden in het beroeps- of buitengewoon onderwijs. Bij leerlingen die meer zorg vragen. Het kan perfect dat hij daar meer energie uithaalt. Met de directie kunnen we dan samen bekijken of een overstap mogelijk is.”
Alles om leerkrachten aan boord te houden, want door het lerarentekort is elk paar handen goud waard. Scholengroep Stroom heeft bij de start van het schooljaar tien vacatures, wat gezien de grootte van de groep nog meevalt, maar de directie houdt haar hart vast voor wat komen zal. Voor zijn collega’s en álle leerkrachten die op 1 september de handschoen weer opnemen, heeft Benny nog één gouden raad: “Ken je grenzen en respecteer ze ook. Daar begint alles mee.”

Artikel verschenen op de website van Het Nieuwsblad